Mỗi khi lo lắng, căng thẳng, hồi hộp hay đứng trước đám đông, hầu hết trong chúng ta đều có cảm giác tay chân run rẩy, nhưng chúng thường ở mức độ nhẹ, thoáng qua và nhanh chóng biến mất. Tuy nhiên, ở nhiều người biểu hiện run lại xảy ra mạnh mẽ hơn, đó là do rối loạn chức năng của hệ thần kinh thực vật, đây được biết đến là thủ phạm chính gây run tay chân ở người trẻ tuổi.
Hệ thần kinh thực vật, còn được biết đến với tên gọi khác là hệ thần kinh tự chủ, bởi lẽ nó hoạt động hoàn toàn độc lập với ý muốn của mỗi chúng ta. Nó kết nối bộ não với tất cả các cơ quan nội tạng như tim, gan, thận, dạ dày, ruột và các tuyến tiết như mồ hôi, sinh dục… và làm nhiệm vụ kiểm soát, điều hòa hoạt động của các cơ quan này.
Hệ thần kinh thực vật bao gồm có hệ thần kinh giao cảm (kích thích hoạt động) và hệ thần kinh phó giao cảm (ức chế hoạt động). Bình thường hoạt động của hai hệ thống này cân bằng với nhau, đảm bảo cho các cơ quan luôn làm việc chính xác và hiệu quả. Nhưng vì một lý do nào đó, chẳng hạn như mắc một số bệnh mãn tính, tác dụng phụ của thuốc điều trị, chấn thương hay căng thẳng, stress kéo dài… cũng có thể dẫn đến sự mất cân bằng hoạt động của hệ giao cảm và phó giao cảm, gây rối loạn chức năng của hệ thần kinh thực vật.
Tùy thuộc vào hệ cơ quan bị ảnh hưởng mà người bệnh sẽ có một hoặc đồng thời nhiều biểu hiện, triệu chứng khác nhau. Ví dụ ở hệ thần kinh có thể gây run tay chân, đau đầu, mất ngủ; ở hệ tim mạch có thể bị rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp tư thế; ở hệ tiêu hóa có thể gây táo bón, tiêu chảy, buồn nôn…
Stress là nguyên nhân chính dẫn tới rối loạn thần thực vật và gây run tay ở người trẻ
Nhắc đến chứng bệnh run tay chân, hầu hết mọi người đều nghĩ ngay đến người cao tuổi, nhưng trên thực tế có không ít người mặc dù ở độ tuổi còn rất trẻ, thanh thiếu niên nhưng đã bị mắc chứng bệnh này.
Chính tình trạng căng thẳng stress và những thói quen có hại cho sức khỏe như làm việc nhiều giờ trước máy tính, thức khuya, sử dụng chất kích thích… là cơ hội cho chứng run xuất hiện ở những người trẻ tuổi. Stress kéo dài sẽ tạo ra những áp lực trên hệ thần kinh, kích thích tăng tiết adrienaline và cotrtisone vào máu, dẫn tới tăng cường hoạt động của hệ thần kinh thực vật và gây ra biểu hiện run.
Run do rối loạn thần kinh thực vật có đặc điểm là tăng lên khi thay đổi trạng thái cảm xúc như: lo lắng, căng thẳng, hồi hộp, khi tập trung làm động tác chính xác (ký tên, viết, vẽ…) hoặc đứng trước người khác. Tình trạng run có thể giảm khi người bệnh điều chỉnh được tâm lý và cảm xúc của mình.
Mặc dù không nguy hiểm nhưng chứng bệnh run do rối loạn thần kinh vật có thể trở thành rào cản trong cuộc sống, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc của người bệnh, đặc biệt là với người trẻ tuổi, thanh thiếu niên khi cuộc sống vẫn đang có nhiều thử thách và đam mê để theo đuổi. Vì vậy, việc điều trị sớm sẽ giúp làm giảm run, ngăn ngừa bệnh tiến triển và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.
Run do rối loạn thần kinh thực vật khó chữa trị dứt điểm nhưng việc thay đổi lối sống và áp dụng một số giải pháp điều trị có thể giúp cải thiện đáng kể triệu chứng run.
Tập yoga có thể giúp giảm run tay chân ở người trẻ
- Rối loạn thần kinh thực vật chịu ảnh hưởng chủ yếu bởi yếu tố tâm lý, bởi vậy thư giãn tinh thần, giảm căng thẳng, lo âu và tập điều tiết cảm xúc là biện pháp hiệu quả nhất để điều trị chứng bệnh này.
- Thực hiện những bài tập hít sâu thở chậm, dưỡng sinh, yoga nhẹ nhàng, vừa sức, đều đặn để giúp tăng lưu thông máu lên não và thư giãn thần kinh, làm hạn chế đáng kể các triệu chứng run tay chân.
- Hạn chế các chất kích thích vì chúng có thể làm chứng run trầm trọng hơn như rượu, bia, thuốc lá, thuốc lào, cà phê, trà đặc...
- Có chế độ ăn lành mạnh, cân đối về mặt dinh dưỡng để bổ sung cho cơ thể đầy đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết. Nên tích cực sử dụng các loại thực phẩm giàu Magie (các loại hạt, rau có lá màu xanh thẫm), vitamin B6 và vitamin D (thịt, cá, trứng, sữa).
Trong những trường hợp run nặng, làm ảnh hưởng nhiều tới sinh hoạt và cuộc sống, người bệnh có thể được sử dụng thêm một số loại thuốc an thần, kháng giao cảm,… để giảm run theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên sử dụng thuốc kéo dài có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn, do vậy người bệnh chỉ được sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết.
Chia sẻ về cách trị run tay hiệu quả
Tây y chưa có thuốc đặc trị cho chứng run do rối loạn thần kinh thực vật, nhưng một số hoạt chất sinh học tự nhiên đã được chứng minh là rất hữu ích cho chứng bệnh này. Nhiều nghiên cứu cho thấy, các hoạt chất sinh học tự nhiên có trong một số thảo dược truyền thống như Thiên ma, Câu đằng có tác dụng an thần, trấn tĩnh và có vai trò giống như tiền chất dinh dưỡng của các tế bào thần kinh, nhờ đó giúp tăng cường chức năng não bộ và ổn định tính dẫn truyền thần kinh. Sự kết hợp của hai dược thảo này được các chuyên gia đánh giá là một giải pháp an toàn và hiệu quả, giúp làm giảm dần các triệu chứng run tay chân do rối loạn thần kinh thực vật ở người trẻ tuổi. Thực tế có không ít bạn trẻ đã cải thiện được chứng run tay chân đến 90% nhờ giải pháp này.
Bên cạnh đó, chủ động chia sẻ chứng bệnh của mình và tìm kiếm sự giúp đỡ từ những người xung quanh cũng là một biện pháp hữu hiệu để giúp bạn giảm bớt sự tự ti mặc cảm, hòa nhập với xã hội và cải thiện chứng run do rối loạn thần kinh thực vật.
*Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Đáp ứng của sản phẩm nhanh hay chậm còn tùy thuộc vào tình trạng bệnh, cơ địa của mỗi người và sự kiên trì trong quá trình sử dụng.
DS. Thu Thảo
